مهارت تست زنی

در آزمون های چهارگزینه ای( تستی ) علاوه بر کنار گذاشتن بعضی از درس ها و یا سطحی خواندن و شیوه ی نادرست مطالعه، شایع ترین عامل شکست، عدم آشنایی با اجرای صحیح روش های تست زنی می باشد. بنابراین اگر تصمیم دارید در آزمون های تستی موفق شوید ضروری است علاوه بر مطالعه ی دقیق و اصولی و ایجاد آمادگی روحی و روانی لازم، با شیوه های درست تست زنی آشنا شوید. این قسمت شما را با شیوه های درست تست زنی آشنا می سازد. لذا پس از مطالعه ی دقیق این قسمت، سعی کنید در هنگام پاسخ دادن به تست ها به صورت تمرینی و قبل از کنکور به تک تک نکات توجه کرده و آن ها را به دقت به کار ببرید. این کار، بازدهی شما را در هنگام برگزاری هر آزمونی به خصوص کنکور به میزان قابل توجهی افزایش می دهد:

1- سؤال را به دقت بخوانید:

اولین کار در حلّ تست، خواندن دقیق سؤال می باشد.
در هنگام خواندن سؤالات به کلمات کلیدی توجه کنید و زیر آن ها خط بکشید مثلاً کلماتی مانند همه، هیچ یک، همیشه، هرگز، بزرگ ترین، کوچک ترین، درست ترین، نادرست ترین، کم ترین، بیشترین و... هم چنین به راهنمایی هایی که در سؤالات آمده است توجه کنید. در صورتی که فهمیدن صورت سؤال برای شما دشوار باشد سعی کنید ابتدا سؤال را به صورت ساده برای خود بیان کنید و ببینید سؤال از شما چه می خواهد و سپس به پاسخ دادن آن بپردازید.

2- قبل از نگاه کردن به گزینه ها، پاسخ درست را در ذهن خود حدس بزنید:

به تجربه دریافته ام که بهترین راه پاسخ گویی به تست ها این است که قبل از دیدن گزینه ها، به سؤال در ذهن خود پاسخ داده و سپس در بین گزینه ها به دنبال آنپاسخ بگردید و آن را علامت بزنید. در آزمون های چهارگزینه ای معمولاً برخی گزینه ها بسیار به هم شبیه هستند و ممکن است این شباهت شما را به اشتباه بیندازد بنابراین قبل از مراجعه به گزینه ها پاسخ آن را در ذهن خود بیابید و سپس گزینه ی درست را تعیین کنید. این کار باعث صرفه جویی در وقت نیز خواهد شد.

3- از روش حذف گزینه های غلط استفاده کنید:

در صورتی که پس از خواندن سؤال نتوانستید پاسخ را حدس بزنید و با مراجعه به گزینه ها نیز جواب درست را نیافتید، می توانید گزینه هایی را که مطمئن هستید اشتباه می باشند حذف کنید. این کار باعث می شود تعداد گزینه ها محدودتر شده و به شما در پاسخ گویی درست به تست مربوطه کمک می کند. در صورتی که نتوانستید تمام گزینه های غلط را حذف کنید با توجه به قانون احتمال که قبلاً بیان شد می توانید به پاسخ گویی بپردازید.

4- هرچهار گزینه را بررسی کنید:

هنگام پاسخ گویی به تست ها، حتماً چهار گزینه را با دقت بخوانید زیرا بعضی وقت ها، گزینه ی آخر« همه ی موارد می باشد » و داوطلبی که در این شرایط با دیدن اولین گزینه آن را علامت زده باشد، به این تست پاسخ اشتباه داده است. بنابراین چهار گزینه را دقیق بخوانید در مورد تست هایی که در صورت آن ها- درست ترین گزینه- را از شما خواسته اند، به نکته ی فوق بیشتر دقت داشته باشید.

5- اول به پرسش های ساده و سپس به پرسش های وقت گیر پاسخ دهید.

در هنگام پاسخ گویی به تست ها ممکن است سه حالت پیش بیاید:

الف) تست ساده

برخی از سؤالات را بلد هستید و می توانید به آن ها در وقت استاندارد خودش پاسخ دهید. به آن ها جواب داده و به سراغ تست بعدی بروید.

ب) تست وقت گیر

برخی از سؤالات را بلد هستید ولی آن ها وقت گیر هستند و برای پاسخ گویی به آن ها باید مدت زمان یا انرژی بیشتری مصرف کنید و یا به بعضی از سؤالات در صورتی که مدت زمان بیشتری فکر کنید، می توانید پاسخ درست بدهید. در کنار این سؤالات یک علامت مخصوص مثل را زده و به سراغ تست بعدی بروید.

ج) تست دشوار

برخی از سؤالات را اصلاً بلد نبوده و یا اصلاً برایتان ناآشنا می باشند و به طور کلی به آن ها نمی توانید پاسخ بدهید. در کنار این سؤالات یک علامت × گذاشته و به سراغ تست بعدی بروید. در هنگام مرورهای بعدی روی این گونه سؤالات وقت نگذارید. در هنگام زدن تست ها برای اولین بار فقط به تست های ساده پاسخ دهید و از تست های وقت گیر با زدن علامت و تست های دشوار با زدن علامت × در کنار آن ها، بگذارید. هنگامی که به تمامی سؤالات یک درس پاسخ دادید خواهید دید هنوز مدت زمانی از وقت استاندارد باقی مانده است سپس به سراغ درس بعدی رفته و با همین روش به پاسخ گویی آن ها بپردازید هنگامی که به تمام دروس با این شیوه یک بار پاسخ دادید، ببینید چه قدر وقت باقی مانده است. سپس در وقت باقی مانده به سراغ تست هایی که با علامت ( تست های وقت گیر ) مشخص کرده اید رفته و به آن ها پاسخ دهید و از تست هایی با علامت‌×(تست های دشوار ) عبور کنید. فقط دقت داشته باشید باقی مانده را بین دروس و بین تست های وقت گیر به خوبی تقسیم کنید. با استفاده از این روش شما در مرحله ی اول به تمامی سؤالات ساده پاسخ می دهید و بدین ترتیب یک تست مشکل، وقت و انرژی زیادی را از شما نمی گیرد و اگر نتوانستید به آن پاسخ بدهید، زمان پاسخ گویی به تست های ساده را نیز از دست نمی دهید، بنابراین به تست های دشوار پاسخ ندهید و زمان پاسخ گویی به آن ها را به جواب دادن سؤالات ساده اختصاص بدهید. توجه داشته باشید در یک درس ارزش سؤالات یکسان است، چه سؤال ساده باشد چه مشکل.

6- تست های وقت گیر را رها کنید.

اگر در حلّ تستی که نیاز به محاسبه دارد و شما ابتدا فکر می کنید که می توانید پاسخ درست به آن بدهید، متوجه شدید که این تست بیش از چند دقیقه وقت شما را به خود اختصاص داده و به جواب درست نرسیده اید، آن را رها کرده و به سراغ سؤال بعدی بروید. برخی از داوطلبان مخصوصاً داوطلبان قوی، هنگامی که به این تست ها برمی خورند و می بینند که وقت زیادی از آن ها گرفته است، با خود می گویند هر طور شده است باید این تست را حل کنم. و با این کار وقت و انرژی زیادی را از دست می دهند و پس از گذشت مدت زمان طولانی متوجه می شوندکه وقت خود را به هدر داده اند.

7- شماره ی تست را در پاسخ نامه با شماره ی سؤالات مطابقت دهید.

هر پنج یا ده سؤال یک بار شماره ی تست ها را در پاسخ نامه با شماره ی دفترچه سؤالات کنترل کنید تا از جا به جا زدن پاسخ ها جلوگیری به عمل آید.

8- مطمئن شوید در پاسخ نامه خانه ی درست را پر کرده اید،

مخصوصاً اگر جواب تستی مثلاً عدد 3 شد آن را با گزینه ی سوم اشتباه نگیرید. بنابراین در حین پر کردن محلّ پاسخ نامه دقت کافی داشته باشید.

9- زمان را کنترل کنید.

در حین پاسخ گویی به تست ها به مسأله ی زمان نیز دقت داشته باشید و سعی کنید به سؤالات هر درس حداکثر در مدت زمان استاندارد که روی دفترچه نیز آمده است، پاسخ بدهید. توجه کنید عدم کنترل زمان در کنکور برای برخی از داوطلبان تجربه ی تلخی را به همراه داشته است. بنابراین شما آن را تجربه نکنید. دقت داشته باشید در آزمون های تستی، بلد بودن و احاطه داشتن بر مطالب به تنهایی کافی نیست بلکه باید بتوانید به سؤالات در همان وقت تعیین شده پاسخ درست بدهید.

10- جواب های درست را همان موقع که حل می کنید به پاسخ نامه انتقال دهید.

برخی از داوطلبان عادت کرده اند ابتدا درون دفترچه سؤالات پاسخ ها را علامت می زنند و سپس همه ی آن ها را به پاسخ نامه منتقل می کنند و این امر به دلیل آن که معمولاً در اواخر وقت آزمون انجام می گیرد با کمبود وقت و یا اشتباه در انتقال جواب ها به پاسخ نامه همراه می شود.

11- تمام سؤالات دفترچه را بخوانید.

در هنگام پاسخ گویی به تست ها، از اولین سؤال شروع کرده و تمام سؤالات را بخوانید. برخی از داوطلبان اگر در درسی به چند سؤال متوالی نتوانند پاسخ دهند، روحیه ی خود را از دست می دهند و گاهی اوقات بقیه ی سؤالات را رها کرده و یا با دقت کافی آن ها را نمی خوانند. در این زمینه اولاً سعی کنید آرامش خود را از دست ندهید، نفس عمیقی بکشید و با خود بگویید حتی نفراتی که رتبه های خوب کنکور را کسب می کنند به تمامی سؤالات آزمون پاسخ نمی دهند و با تلقین های مشابه، روحیه و تمرکز خود را حفظ کنید. ثانیاً دقت داشته باشید سؤالات بعدی را با دقت بخوانید و آن ها را رها نکنید، شاید بعد از این سؤالات، چند تست ساده مطرح شده باشد. و ثالثاً دقت کنید حتی در دروس مشکل نیز سؤالات ساده وجود دارد بنابراین تمام سؤالات دفترچه را حدّاقل برای یک بار بخوانید و از هیچ سؤالی نخوانده رد نشوید.

12- اگر پاسخی را علامت زدید، آن را تغییر ندهید.

تحقیقات نشان داده که احتمال درست بودن پاسخی که برای اولین بار به ذهن می رسد و شما آن را انتخاب کرده اید بسیار زیاد است.
بنابراین در مرورهای بعدی روی تست ها به شیوه ای که در بالا و در قسمت 5 مطرح شد، پاسخ را تغییر ندهید مگر آن که مطمئن شوید پاسخی را که پیدا کرده اید از پاسخ اولیه صحیح تر می باشد.

13- اگر آزمون چهارگزینه ای نمره ی منفی نداشت، به همه ی سؤالات پاسخ دهید.

البته آزمون های استاندارد شده ای مانند کنکور سراسری و دانشگاه آزاد اسلامی دارای نمره ی منفی هستند. بنابراین در پاسخ گویی به آن ها به نمره ی منفی و به نکاتی که در بحث قانون احتمال بیان شد، دقت کنید.

14- تمام صفحات دفترچه آزمون را دقیق بازبینی کنید.

این کار از فراموش کردن یا ندیدن برخی از صفحات و یا برخی از سؤالات جلوگیری می کند.

15- در تست هایی که نیاز به محاسبه دارد، علاوه بر سرعت عمل، دقت کافی نیز داشته باشید.

16- اول احاطه به مطالب درسی سپس تمرین تست زنی.

در هنگام زدن تست های تمرینی قبل از کنکور، تا بر مطالب درسی احاطه کافی نیافته اید هرگز شروع به تست زنی نکنید. ابتدا بر مطالب و مفاهیم کتاب تسلط کافی پیدا کنید و پس از پاسخ گویی به پرسش ها، تمرین ها و مسایل کتاب به سراغ تست بروید.

17- تمرین مدیریت زمان:

در هنگام تست زنی تمرینی، حتماً وقت استاندارد پاسخ گویی به سؤالات را در نظر داشته باشید و در این زمینه بهترین روش استفاده از تست زنی با دو خودکار می باشد.

18- علت اشتباه خود را پی گیری کنید:

پس از زدن تست ها با در نظر گرفتن نمره ی منفی درصد خود را محاسبه کنید و به بررسی دقیق پاسخ ها بپردازید. و به سؤالاتی که پاسخ اشتباه داده اید دقت کنید و دلیل پاسخ گویی اشتباه به این سؤال را مشخص کنید. مثلاً اگر دقت شما کافی نبوده و یا در محاسبات تبحّر لازم را نداشته اید با تمرین آن ها را کسب نمایید و درصورتی که به مطلب احاطه کافی ندارید مجدداً به سراغ متن درس رفته و این بار با دقت بیشتری آن را مطالعه کنید.

19- در هنگام مطالعه خود را به جای طرّاح سؤالات بگذارید:

در هنگام مطالعه جهت آزمون های چهارگزینه ای خود را به جای طرّاح سؤال گذاشته و به تمام موارد دقت داشته باشید و تمام تصاویر، عکس ها، پاورقی ها و نمودارها و خط به خط مطالب را به دقت بررسی و مطالعه کنید. علاوه بر احاطه بر روی مطالب و مفاهیم به جزییات مطرح شده در آن ها نیز دقت داشته باشید و تمام آن ها را فرابگیرید.

20- تست های استاندارد و تست های طبقه بندی شده:

بهترین تست ها، تست هایی هستند که استاندارد باشند، بنابراین بهترین کتاب های تست، کتاب هایی هستند که حاوی تست های کنکور سراسری و دانشگاه آزاد باشند. البته تست های طبقه بندی شده نیز منابع مفیدی برای ارزیابی میزان یادگیری می باشند.

21- حذف گزینه های مترادف و هم معنی:

گزینه های هم معنی و مترادف، صحیح نیستند. به یاد داشته باشید که فقط یکی از گزینه ها، پاسخ صحیح تست می باشد. پس گزینه هایی که از معنی و مفهوم مساوی برخوردارند، جواب صحیح تست نمی باشند. بنابراین سریعاً آن ها را حذف کنید و در گزینه های باقی مانده به دنبال پاسخ صحیح بگردید.

22- صورت سؤال، راهنمای پاسخ صحیح:

در بعضی از سؤالات سرنخ های مناسبی در صورت سؤال وجود دارد که شما را به گزینه ی درست هدایت می کند. به خصوص در تست های استاندارد، اطلاعات لازم برای حلّ تست، در صورت همان سؤال وجود دارد. سعی کنید با مطالعه ی دقیق متن سؤال، اطلاعات لازم را از صورت تست استخراج کنید. زیر کلمات مهم و کلیدی تست خط بکشید و کلماتی که معنی تست را عوض می کنند مشخص کنید و سپس به حلّ آن بپردازید. تا از دوباره کاری و اتلاف وقت جلوگیری شود.

23- از طولانی بودن سؤال نترسید:

با دیدن صورت طولانی یک تست از حلّ ان منصرف نشوید. توجه داشته باشید که طرّاحان برجسته و ماهر، اغلب نکات مهم را در تست های کوتاه پاسخ مجمل می گنجانند. براین اساس، بسیاری از تست هایی که ظاهری طولانی دارند دارای راه حلّ ساده ای می باشند و با کمی دقت می توان آن ها را حل نمود.

نکات قابل توجه در تست زنی

اگر در زدن تست ها درصد پایینی کسب کردید حتماً متن درس و یا خلاصه های خود را دوباره و با دقت بیشتری بخوانید.
دانش آموزان سال سوم، تمرکز خود را بر روی امتحان نهایی گذاشته و سعی کنند خوب بر مطالب درس ها احاطه پیدا کنند و در کنار آن تست زنی را فراموش نکنند.
یک ماه مانده به کنکور دیگر زمان یادگیری مطالب جدید نیست بلکه باید به تست زنی، مرور مطالب و رفع اشکال پرداخت.
در هنگام حدس زدن، معمولاً اولین حدس شما صحیح ترین است. بنابراین جواب خود را در صورتی عوض کنید که مطمئن باشید پاسخی را که پیدا کرده اید از پاسخ اول شما صحیح تر است.
زمانی را برای مرور تست بگذارید، ولی پاسخ ها را عوض نکنید مگر این که اطمینان حاصل کنید که پاسخ اول شما غلط بوده است. هرچه بیشتر بر سر سؤال مردّد و دودل باشید بیشتر سرگیجه می گیرید.
بعد از اتمام تست، جواب های غلط خود را بررسی کنید و ببینید چرا آن ها را غلط زده اید. به این ترتیب ضریب اشتباهات خود را در آزمون های بعدی کاهش می دهید.
پاسخ نامه های خود را نگه دارید: سیستم بایگانی برای پاسخ نامه ی تست هایی را که می زنید، درست کنید. اگر خود را برای کنکور آماده می کنید بهتر است پاسخ نامه های خود را بایگانی کنید قبل از بایگانی ابتدا مشخصات شامل نام درس، نام کتاب تست، شماره ی صفحه و تاریخ را در بالای پاسخ نامه بنویسید. سپس پاسخ های غلط را با کشیدن خط و تست های نکته دار را با علامت ستاره در سمت راست شماره ی تست مشخص کنید و در انتها تعداد پاسخ های درست و غلط و درصد پاسخ های صحیح را با خودکار قرمز در انتهای پاسخ نامه بنویسید و آن گاه پاسخ نامه را بایگانی کنید. مزایای این کار عبارت است از:
با مراجعه به پاسخ نامه ها نکات تست های نکته دار را در یک دفتر مخصوص یادداشت کنید. این دفتر در روزهای پایانی بسیار ارزشمند است.
با مراجعه مجدد به این بایگانی می توانید تست هایی را که غلط زده اید مجدداً حل کنید و اگر دوباره دچار اشتباه شدید ضعف خود را در مبحث درسی مربوطه برطرف کنید.
در فاصله یک ماه مانده به کنکور فرصت لازم برای مرور هزاران نکته ی تست وجود ندارد بنابراین رجوع به این سیستم بایگانی در روزهای پایانی، زمان شما را مدیریت می کند و شما را از سردرگمی درمی آورد.