تاریخچه مجموعه روانشناسی
مجموعه روانشناسی ویژگی های خاصی دارد که آن را به نحوی از سایر رشته ها متمایز می سازد. از جمله اینکه این رشته جذابیت خاصی دارد چرا که به عنوان یک علم کاربردی در خدمت زندگی بهتر قرار دارد.
روان شناسی درباره شما، دیگران، رفتارها، عملکرد ذهن و آنچه که به آسانی قابل مطالعه نیست سخن می گوید. گرچه با وجود جذابیت این رشته در عین حال باید توجه داشت که دستیابی به این موارد کار چندان آسانی نیست.
از طرفی تعلق این رشته به دو مجموعه ی کلی علوم انسانی و علوم پایه از دیگر ویژگی های منحصر به فرد آن است. از آنجایی که رشته روان شناسی از سویی به مطالعه سخت افزار (دستگاه عصبی و غدد) وازسویی دیگر با مطالعه نرم افزار (رفتار، واکنش، عملکرد، تفکر و ...) در ارتباط است عده ای آن را متعلق به مجموعه انسانی و عده ای متعلق به مجموعه علوم پایه و پزشکی می دانند، همانطور که آزمون این رشته نیز، هم توسط وزارت علوم هم توسط وزارت بهداشت برگزار می گردد.
به طور کلی روان شناسی یعنی شناخت روان و ذهن افراد که ما از طریق مشاهده رفتار و جلوه های آن به بررسی ذهن و ساختار آن می پردازیم.
مجموعه روان شناسی شامل گرایش های:
1- روان شناسی عمومی
2- روان شناسی بالینی
3- سنجش و اندازه گیری (روان سنجی)
4-روان شناسی صنعتی و سازمانی
5- روان شناسی بالینی کودک و نوجوان
6- خانواده درمانی می باشد.
روان شناسی بالینی، پر طرفدارترین گرایش این مجموعه است. روان شناسی بالینی با ارزیابی ، تشخیص و درمان اختلالات از اختلالات بالینی شدید تا مشکلات جزئی فردی که به نحوی عملکرد فرد را در زندگی با مشکل مواجه کرده است، سروکار دارد. کارشناس ارشد روان شناسی بالینی می تواندبه عنوان روان شناس بالینی در بیمارستان های روانی، کلینیک های روان شناسی، مراکز مشاوره و راهنمایی، سازمان بهزیستی و ادارات مربوطه به صورت فردی یا گروهی مشغول گردد. امکان ادامه تحصیل در این گرایش در مقطع دکترا در انستیتو روانپزشکی تهران و دانشگاه علوم بهزیستی ، تربیت مدرس وجود دارد.
روان شناسی عمومی، دیگر گرایش این مجموعه است که به نسبت 3 گرایش دیگر ظرفیت پذیرش بالاتری را نیز به خود اختصاص داده است. روان شناسی عمومی با مسائلی چون رفتار، رشد، هوش، یادگیری، حافظه، انگیزه، هیجان، بهنجاری و نا هنجاری و رفتارهای اجتماعی سروکار دارد. کارشناس ارشد روان شناسی عمومی می تواند به کار درمان مشکلات خانوادگی، بین فردی، فردی، تحصیلی، شغلی، زناشوئی و پژوهش های روان شناختی، خدمات روان شناسی در مراکز بهزیستی و بهداشت روانی بپردازد. دانشگاه های تربیت مدرس، علامه طباطبائی ، الزهرا، شهید چمران اهواز، شیراز، علوم تحقیقات و شهید بهشتی امکان ادامه تحصیل در مقطع دکترا برای این گرایش محیا دارند.
روان سنجی، گرایش سوم مجموعه روان شناسی است که کمترین تعداد داوطلب و در عین حال کمترین تعداد پذیرش را دارا است. روان سنجی عمدتا با آمار، شیوه های سنجش در آموزس و پرورش و یادگیری ، ارزیابی روان شناختی از طریق آزمون های روانی و شیوه های گزینش و سرند کردن در ارتباط است. کارشناس ارشد روان سنجی می تواند به کار اجرای آزمون های روانی _ تشخیصی، سنجش هوش، ویژگی های شخصیتی، آسیب های مغزی، عقب ماندگی های ذهنی، ارزیابی در آموزش و پرورش، سازمان سنجش و داده پردازی مشغول گردد. یا به همراه یک تیم درمان در کلینیک های روان شناختی مشغول به کار گردد. گرایش روان سنجی در حال حاضر در ایران دکترا دارد ولی اساتید دارای تخصص این گرایش در ایران بسیار محدودند.
روان شناسی صنعتی و سازمانی، از سال 1383 به این مجموعه افزوده شده است. روان شناسی صنعتی و سازمانی پلی است بین روان شناسی محض و مهندسی انسانی. این رشته عمدتا با علل، معلول های رقتاری، تاثیرات متقابل فرد و محیط کار و اثر گذاری محیط - فرد بر روی هم بحث می کند. گرچه ظرفیت پذیرش در این رشته بسیار محدود است ولی امروزه بسیاری از کارخانجات ضرورت آن را حس کرده اند و در صدد بهره گیری از روان شناسان صنعتی در بهبود شرایط کاری خود هستند.
روان شناسی بالینی کودک و نوجوان، از سال 1384 به مجموعه روان شناسی افزوده شد. این گرایش همگام با روان شناسی بالینی است با این تفاوت که با اختلالات دوران کودکی و نوجوانی سروکار دارد.
در دانشگاه آزاد علاوه بر این 5 گرایش، گرایش دیگری تحت عنوان روان شناسی شخصیت وجود دارد.
آزمون کلیه گرایش ها در دانشگاه آزاد و سراسری به صورت کتبی و یک مرحله ای است.
در رشته روان شناسی بالینی، آزمون که از طریق وزارت بهداشت و درمان به صورت جداگانه برکزار می گردد، 50 درصد سهمیه پذیرش آزاد وجود دارد. گزینش در این آزمون به صورت 70% نمره کتبی و 30% نمره شفاهی است.
لازم به ذکر است که این مجموعه از مجموعه علوم تربیتی 2 که شامل 4 گرایش روان شناسی کودکان استثنایی، روان شناسی تربیتی، مشاوره و راهنمایی ومشاوره است، متمایز بوده و روان شناسی کودکان استثنایی و تربیتی گرایش های مجموعه روان شناسی نیستند، اگرچه عنوان روان شناسی به آنها اطلاق می گردد. با توجه به این نکته که این رشته بنا بر ماهیتش در دو مجموعه انسانی و علوم پایه طبقه بندی می گردد، آزمون گرایش روان شناسی بالینی علاوه بر وزارت علوم و دانشگاه آزاد توسط وزارت بهداشت هم به صورت جداگانه برگزار می گردد.که تنها داوطلبانب که دارای مدرک کارشناسی روان شناسی (کلیه گرایش ها) را داشته باشند، می تواننددر این آزمون شرکت کنند.
=منابع مطالعاتی مجموعه ی روانشناسی (1133) کارشناسی ارشد
متون تخصصی زبان:
-دانشگاه سراسری و آزاد:
1-essential to psychology، لیندا لیل
2-واژهنامههای کتب روانشناسی
3- خلاصههای هیلگارد از کتاب متن اصلی هیلگارد- زمینهی روانشناسی
4- Reading in psychology- kianoosh hashemian.samt pub
5- متون تخصصی روانشناسی و علوم تربیتی – دکتر خلعتبری- گلپرور
منبع تکمیلی: متون روانشناسی _ نائینیان و زارع - نشر آییش
آمار و روش تحقیق:
-دانشگاه سراسری:
1- احتمالات و آمار کاربردی- دکتر دلاور- انتشارات رشد
2- مبانی نظری و عملی پژوهش- دکتر دلاور- انتشارات رشد یا روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی دکتر دلاور- نشر ویرایش
3- روش تحقیق در علوم رفتاری- دکتر سرمد، بازرگان و حجازی- انتشارات آگاه
منبع تکمیلی: آمار توصیفی و استنباطی - دکتر هومن - نشر پارسا
-دانشگاه آزاد:
1- روشهای آماری در علوم رفتاری- دکتر حسن پاشا شریفی و دکتر جعفر نجفی زند. انتشارات سخن
2- روشهای تحقیق در علوم رفتاری- دکتر حسن پاشا شریفی و نسترن شریفی- انتشارات سخنmigna.ir
نکته: مبانی آمار و روش تحقیق در تمامی کتابها یکسان است و در صورتی که فرصت چندانی ندارید مطالعه ی سایر منابع در دسترس میتواند تا حد زیادی به شما کمک نماید.
علم النفس:
- دانشگاه سراسری:
1- علمالنفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی- دکتر احدی و بنی جمالی، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی
2- روانشناسی شخصیت از دیدگاه اسلامی- علی اصغر احمدی، انتشارات امیرکبیر
3- علم النفس - ناصر صبحی قراملکی - انتشارات سنجش
-دانشگاه آزاد:
علمالنفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی- دکتر احدی و بنی جمالی، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی
علمالنفس – دکتر کیانوش هاشمیان – انتشارات دانشگاه پیام نور
روانشناسی مرضی و کودکان استثنائی:
-دانشگاه سراسری:
1- روانشناسی مرضی – تحولی- دکتر دادستان- جلد 1 و 2 و 3 - انتشارات سمت
2- روانشناسی نابهنجاری- روزنهان و سلیگمن- ترجمه سید محمدی- جلد 1 و 2 - انتشارات ساوالان و ارسباران.
3- روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی. دکتر سیف نراقی و نادری- انتشارات ارسباران
4- بهداشت روانی و عقبماندگی ذهنی- دکتر احدی و بنی جمالی- نشرنی
-دانشگاه آزاد:
1- آسیبشناسی روانی- دکتر آزاد- جلد 1 و 2
2- روانشناسی نابهنجاری- روزنهان و سلیگمن- ترجمه سید محمدی- جلد 1 و 2 - انتشارات ساوالان و ارسباران
3- روانشناسی کودکان استثنایی- میلانی فر
4- بهداشت روانی و عقب ماندگی ذهنی - دکتر احدی و بنی جمالی- نشرنی
نکته: در درس روانشناسی مرضی، طبقهبندی اختلالات و ویژگیها بر مبنای طبقهبندی تشخیصی DSMIVTR است و استفاده از منابع برای آشنایی با سیستم طبقه بندی است.
منابع تکمیلی:
1-خلاصه روانپزشکی کاپلان (3 جلد)- انتشارات شهرآب یا ارجمند
2-روانشناسی مرضی- ساراسون- ترجمهی دکتر بهمن نجاریان- جلد 1و 2
3- نظریههای مشاوره و روان درمانی- دکتر شفیعآبادی- مرکز نشر دانشگاهی
4- نظریههای روان درمانی-پروچاسکا- ترجمه سید محمدی- انتشارات رشد
5-روانشناسی مرضی –ریچاردپی. هالجین، ویتبورن - ترجمه سید محمدی- نشر روان
روانشناسی رشد:
-دانشگاه سراسری:
1-روانشناسی ژنتیک- دکتر منصور- انتشارات سمت
2- روانشناسی رشد- برک- ترجمه ی سید محمدی- جلد 1 و 2 – نشر ارسباران
- دانشگاه آزاد:
1-روانشناسی رشد. دکتر سوسن سیف. دکتر جمیله کدیور و همکاران (جمعی از مولفان) – انتشارات سمت
2- روانشناسی رشد نوجوانی و جوانی- دکتر احدی و نیکچهر محسنی.
3- پیشگامان روانشناسی رشد- دکتر فربد فدایی
منابع تکمیلی:
1-روانشناسی رشد- زندن- ترجمه دکتر گنجی- انتشارات بعثت
2- روانشناسی رشد نوجوانی و جوانی- دکتر احدی و جمهری- انتشارات ققنوس
روانشناسی بالینی:
- دانشگاه سراسری و آزاد
1- روانشناسی بالینی- فیرس- ترجمهی مهرداد فیروزبخت- انتشارات رشد
2- روانشناسی بالینی- دکتر شاملو
3- روانشناسی بالینی- حمید پورشریفی- انتشارات سنجش
4- نظریههای مشاوره و رواندرمانی- دکتر شفیعآبادی
5- آزمونهای روانی (در حد آشنایی با فرمت کلی آزمون را از تمام کتابهای آزمونهای روانی میتوانید مطالعه کنید).
روانشناسی عمومی:
- دانشگاه سراسری:
1- زمینهی روانشناسی- سانتراک – انتشارات رسا
2- زمینهی روانشناسی- اتکینسون، اتکینسون و هیلگارد- جلد 1 و 2 - انشارات رشد
-دانشگاه آزاد:
1- زمینهی روانشناسی- اتکینسون، اتکینسون و هیلگارد- جلد 1 و 2- انتشارات رشد
2-زمینهی روانشناسی - دکتر محمد پارسا
روانسنجی ( سنجش و اندازهگیری)
- دانشگاه سراسری
روشهای اندازهگیری و ارزشیابی آموزشی- دکتر سیف- انتشارات دوران
- دانشگاه آزاد
اصول روانسنجی و روانآزمایی- دکتر شریفی- انتشارات رشد
آزمونهای هوش و استعداد
- دانشگاه سراسری
1- آزمونهای روانی- دکتر گنجی
2- آزمونهای روانی- دکتر بهرامی- انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی
3- آزمونهای فرافکن- دکتر بهرامی
4- راهنمای سنجش روانی مارنات. جلد 1 و 2 . ترجمه ی دکتر شریفی- انتشارات رشد.
- دانشگاه آزاد
1- نظریههای هوش و شخصیت- دکتر شریفی
2- اصول روانسنجی و روانآزمایی- دکتر شریفی- انتشارات رشد
3- آزمونهای روانی- دکتر گنجی
روانشناسی فیزیولوژیک و انگیزش و هیجان:
-دانشگاه سراسری
1- انگیزش و هیجان - دکتر خداپناهی – انتشارات سمت
2- روانشناسی فیزیولوژیک- دکتر خداپناهی- انتشارات سمت
3- فیزیولوژی اعصاب و غدد - دکتر روحانی- انتشارات سمت
منبع تکمیلی: روانشناسی فیزیولوژیک - انتشارات سنجش
-دانشگاه آزاد
1- انگیزش و هیجان. جان مارشال ریو - ترجمهی سید محمدی - نشر ویرایش
2- مبانی روانشناسی فیزیولوژیک. کارلسون - ترجمهی مهرداد پژهان - نشر غزل
روانشناسی شخصیت:
-دانشگاه آزاد:
1- نظریههای شخصیت- شولتز- ترجمهی سید محمدی. نشر ویرایش
2- نظریههای شخصیت- دکتر سیاسی- انتشارات دانشگاه تهران
3- نظریههای رواندرمانی پروچاسکا- ترجمه سید محمدی- انتشارات رشد
روانپزشکی:
-وزارت بهداشت:
خلاصه روانپزشکی کاپلان- ترجمهی دکتر پورافکاری- 3 جلد- انتشارات شهرآب (ویرایش نهم).
به امید قبولی همه شما دوستان